30 listopada 2016 r. przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące ustalenia kwoty wolnej od podatku na poziomie 3091 zł stracą moc. Trybunał Konstytucyjny podjął decyzję, że obecna kwota wolna od podatku jest niezgodna z Konstytucją. Jak przebiegnie nowelizacja ustawy? Kto zyska, a kto straci na podniesieniu kwoty wolnej od podatku dochodowego?

Kwota wolna od podatku jest niezgodna z Konstytucją

Zgodnie z orzeczeniem TK obecna wysokość ulgi podatkowej (3091 zł) powinna przestać obowiązywać, ponieważ taksa naliczana jest nawet od dochodów, które nie zapewniają minimum egzystencji. Tym samym przepisy prawa podatkowego naruszają art. 3 Konstytucji RP, który mówi o tym, że Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Kolidują także z zapewnionym przez ustawę zasadniczą prawem ochrony własności. Obecnie próg ubóstwa w Polsce wynosi 542 zł miesięcznie w przypadku osoby samotnej oraz 456 zł dla tych, żyjących w rodzinie.

Kto zyska na podniesieniu ulgi?

Zwiększenie kwoty wolnej od podatku dochodowego wpłynie bezpośrednio na wzrost pensji. Zakładając, że przy uldze w wysokości 3091 zł każdego miesiąca z jej tytułu zyskujemy nieco mniej niż 50 zł. W przypadku podniesienia tej kwoty do 8000 zł proponowanych przez PiS, w kieszeni dobrze zarabiających podatników miesięcznie zostawałoby 120 zł. Na decyzji TK skorzystają także osoby zarabiające najniższą krajową. Zostaną one całkowicie zwolnione z podatku, w skutek czego ich wynagrodzenie wzrośnie o 90 zł. Mimo to wśród ekspertów pojawiają się negatywne głosy, dotyczące planowanej zmiany przepisów.

Czy podniesienie kwoty wolnej od podatku się opłaca?

Kwota wolna od podatku dochodowego, biorąc pod uwagę inne obciążenia, które nakładane są na pracowników (ZUS, ubezpieczenie społeczne) nie wpłynie drastycznie na wysokość pensji. Jednocześnie jednak znacznie obniży wpływy do budżetu. Eksperci szacują, że koszty, które w związku z podniesieniem ulgi dochodowej będzie musiał ponieść budżet państwa, mogą sięgnąć nawet 10 mld zł. Obecnie obowiązujące regulacje tracą moc 30 listopada 2016 r.

Problemy samorządów

Skutki reformy przepisów finansowych z pewnością odczują także lokalne społeczności. Warto zaznaczyć, że ponad połowa dochodów trafiających do budżetu powiatów i województw pochodzi z podatku PIT (obecnie w naszym kraju obowiązują dwa progi podatkowe 18% i 32%). W przypadku podniesienia kwoty wolnej od podatku kapitał, którym będą dysponowały jednostki samorządowe, ulegnie restrykcyjnemu obniżeniu. Skutki deficytów w wojewódzkich i powiatowych kasach z pewnością odczują mieszkańcy. Być może urzędy zostaną także zmuszone do redukowania etatów.